Wat heb je aan al die kennis?

Blijft het nog wel leuk om naar een film te kijken naar mate je meer over de achtergronden en de bedoelingen van de makers weet? Wat heb je aan al die kennis? Kun je dan nog met plezier naar een film kijken?Filmdocent Harry Peters denkt van wel. ,,Kennis intensiveert juist het kijken. In vergelijking met een boek laat film de interpretatie vaak ook veel meer aan de kijker over.''

Peters weet veel, heel veel over films. Hij draagt een stukje van zijn brede kennis dit weekend uit tijdens het filmcollege bij FbtS, waar enkele tientallen belangstellenden aan meedoen. Hij is ook adviseur bij dit festival voor de competitie van de Film&Literatuur Award. In tegenstelling tot juryvoorzitter Rinus Ferdinandusse vindt Peters dat er wel degelijk relatie is tussen boek en film. ,,Met zijn standpunt dat het uitsluitend draait om de film ontslaat de voorzitter zichzelf van de verplichting het boek te lezen, maar in feite is het een onzinnige opmerking'', zegt Peters. Hij loodst de deelnemers aan het college in twee dagen door een overvol programma waarin voortdurend verbanden worden gelegd tussen - met name- de competitiefilms en de boeken waarop ze zijn gebaseerd.

In Nederland is 28 procent van het totale aanbod een boekverfilming. Vaak ligt daar een economische reden aan ten grondslag. Het boek is bekend en de film zal daarmee verzekerd zijn van een belangstellend publiek.
,,Je hoeft het omslaan van de bladzijden niet te horen'', wijst Peters een al te nauwgezette boekverfilming af. Volgens hem gaat het niet om het kopiëren, maar om het maken van een adaptatie. Het werk van een goede scenarist is daar bepalend bij. In dit verband steekt de docent de loftrompet over Jean-Claude Carrière die 125 boekverfilmingen op zijn naam heeft staan en die vrijdag - op zijn verjaardag - de Lifetime Achievement Award van Film by the Sea in ontvangst mag nemen.

,,Je moet  als filmmaker iets over een boek te melden hebben, anders moet je ervan af blijven'', citeert Peters de bekende cineast Orson Welles. De docent biedt zijn toehoorders talrijke voorbeelden van de technieken die de filmtaal ten dienste staan: weglaten, toevoegen, verplaatsingen in de loop van het verhaal en verschuiving van het perspectief, ofwel het kiezen van een andere persoon vanuit wie het verhaal wordt verteld. ,,Wij luisteren graag naar verhalen omdat wij daarmee de chaos op de wereld kunnen beheersen'', zegt Peters.

In de competitiefilms dit jaar blijkt de omgeving een belangrijke rol te spelen door grote invloed te hebben op de karakters van de personages. Het blijkt een tendens die in Nederlandse film nog niet  zo lijkt doorgedrongen. Volgens Peters draait  het daarin toch in de eerste plaats vaak om de verwikkelingen tussen de mensen, ook als het verhaal zich in  een specifieke omgeving afspeelt.
De grote hoeveelheid theoretisch kennis, waarin heel veel auteurs, sceneristen en cineasten voorbij komen tijdens dit college wordt afgewisseld met korte fragmenten en de vertoning van onder meer de competitiefilms: The Tree, Winter's Bone en Tamara Drewe.